Knusse vrijage tussen GroenLinks en D66 Haarlemmermeer

Het politieke reces is voorbij en deze week komt de gemeenteraad weer voor het eerst na de zomer bij elkaar. De dames en heren politici zijn ongetwijfeld zo gesterkt door de ontspannen zomerperiode dat ze er weer volop tegenaan kunnen.

Eén van de opvallende zaken uit het deel voor het reces was de bijzondere band tussen oppositiepartijen GroenLinks en D66. Beide fracties hebben aan het begin van de raadsperiode samen aan tafel gezeten en toen tot de conclusie gekomen dat er veel raakvlakken zijn. De afspraak is dat er waar kan samen wordt opgetrokken.

De eensgezindheid is nadien opmerkelijk. Waar GroenLinks een motie aankondigt, is D66 vrijwel altijd mede indiener en andersom. De standpunten van de fracties liggen vaak ook erg dicht bij elkaar. De conclusie is duidelijk: de vrijage tussen GroenLinks en D66 is opvallend knus te noemen.

Hoog tijd om van de hoofdrolspelers zelf te horen hoe de samenwerking tot nu toe bevalt. Aan het woord komen fractievoorzitters Maaike Ballieux van GroenLinks en Joost Koomen van D66. Hoe bevalt de samenwerking eigenlijk tot nu toe?

Maaike Ballieux: "Op een aantal onderwerpen delen D66 en GroenLinks een visie. Dat bleek ook uit onze verkiezingsprogramma's. Denk bijvoorbeeld aan de energietransitie, duurzaamheid en biodiversiteit. Voor onze beide fracties zijn dit belangrijke en zeer urgente speerpunten. In het huidige coalitieakkoord krijgen deze onderwerpen wat GroenLinks betreft volstrekt onvoldoende aandacht. En wat erger is: de ernst van de klimaatcrisis lijkt niet tot het huidige college doorgedrongen. Samen met D66 proberen we deze onderwerpen op een constructieve wijze hoger op de politieke agenda te krijgen. Anders dan het soms lijkt: in de politiek is samenwerking absoluut noodzakelijk om iets voor elkaar te krijgen. Een voorbeeld? Onze voormalige sociale werkplaats AM Groep bleef dankzij ingrijpen van met name CDA en GroenLinks bestaan. Heel bijzonder was dat daarbij ook samenwerking nodig was met vier andere gemeenteraden, want dit bedrijf hoort bij vijf gemeenten. Het bedrijf is daarna doorontwikkeld tot AM Match, een organisatie die van groot belang is voor het uitvoeren van de participatiewet. AM Match zorgt er bijvoorbeeld voor dat mensen die minder makkelijk een betaalde baan kunnen vinden daarbij worden ondersteund. Op andere onderwerpen werken we graag en effectief samen met andere fracties."

Joost Koomen: "Samenwerken bevalt prima. In de politiek moet je altijd samenwerken om iets te bereiken. Zelfs de grootste partij heeft geen meerderheid en zal dus altijd moeten samenwerken om zaken gedaan te krijgen. Dat is een gezond principe in onze democratie. We werken graag samen met GroenLinks, zeker op klimaat, dierenwelzijn of voor de fiets bijvoorbeeld weten we elkaar snel te vinden. Maar we werken echter ook prima samen met andere partijen. Bijvoorbeeld met het CDA over zorgen over het gebruik van lachgas, met de HAP in het dossier over turnvereniging PAX, met de PvdA voor meer watertappunten, gezamenlijke schriftelijke vragen met CU-SGP in het kader van groene daken op bushaltes. Zelfs met Forza! kunnen we op bepaalde thema's prima samenwerken, zoals bijvoorbeeld voor een lokaal referendum."

Hoe zijn de reacties uit jullie achterban?

Maaike Ballieux: "Uiteraard is onze achterban blij met de gezamenlijke inzet van D66 en GroenLinks op de groene en duurzame thema's. In onze gemeente wordt wat GroenLinks betreft veel te veel ingezet op alléén economie en economische winst. Het tekort aan betaalbare woningen, de leefbaarheid, het welzijn, milieu en de volksgezondheid zijn thema's die echt hoger op de politieke agenda moeten komen. Doen wat daarvoor nodig is: dat is wat onze achterban van ons vraagt."

Joost Koomen: "Onze kiezers begrijpen gelukkig goed dat je compromissen moet sluiten in politiek en zijn vaak pragmatisch. We krijgen positieve reacties over onze rol in de oppositie afgelopen tijd. Kritisch en met lef, maar ook meedenkend en constructief."

Het valt op dat jullie vooral bij Schiphol vaak één lijn trekken. Zijn er nog thema's te bedenken waarop de standpunten volkomen anders liggen?

Maaike Ballieux: "Op een aantal onderwerpen vinden D66 en GroenLinks elkaar van nature, op andere onderwerpen wat minder. En: soms zijn de verschillen niet eens enorm groot, maar gaat het meer over de manier waarop we bepaalde doelen willen bereiken. Zo zijn er in de gemeenteraad breed zorgen over de bereikbaarheid, zeker nu er in de komende jaren nog veel huizen bij komen. GroenLinks vindt dat we nadrukkelijk moeten inzetten op bereikbaarheid per 'schoon vervoer': fiets en OV. Dat we vanzelfsprekend in Haarlemmermeer inzetten op vervoer per auto is gewoonweg niet langer houdbaar, niet financieel, niet vanuit milieuoogpunt, en ook niet gezien de ruimte die dit alles kost. Zo mag parkeren wat ons betreft geen gemeenschapsgeld kosten, de parkeertarieven moeten kostendekkend zijn. We moeten daarom inzetten op beter openbaar vervoer, dus ook op fijnmazig openbaar vervoer, en het is hoog tijd voor een inhaalslag als het gaat om fietsvoorzieningen. "

Joost Koomen: "We werken graag en prima samen met GroenLinks, er zijn echter ook thema's waarin we van elkaar verschillen zoals het autogebruik en de parkeertarieven. D66 vindt het belangrijk dat mensen zelf de vrijheid hebben om hun vervoermiddel te kiezen. OV moeten we meer stimuleren maar is minder kritisch op het gebruik van de auto in onze gemeente ten opzichte van GroenLinks. D66 streeft bijvoorbeeld naar minder drempels waar het kan en ook over het verhogen van parkeertarieven verschillen we met GroenLinks. Dit bleek bijvoorbeeld in het debat over het Shop & Go tarief in Hoofddorp-centrum. Een tarief dat snel oploopt om langer parkeren te ontmoedigen. Tien eurocent voor het eerste half uur en daarna oplopend naar uiteindelijk 9 euro per uur (per minuut betaald). D66 vindt het onredelijk dat er geen maximum is gesteld. Het betekent nu dat het maximale bedrag kan oplopen tot meer dan 50 euro per dag en op koopavonden zelfs 78 euro voor een dag. De volgende dag loopt de rekening gewoon door. Dat is onredelijk en ook onnodig. Ontmoedigen kan ook met een redelijk maximum. Helaas heeft het D66-amendement om een maximum in te stellen het niet gered, mede doordat GroenLinks tegen stemde."

Zijn jullie niet bang dat kiezers vinden dat GroenLinks en D66 te veel samen optrekken waardoor het eigen geluid niet meer te horen is?

Maaike Ballieux: "Nee hoor, D66 en GroenLinks zijn en blijven partijen met een eigen gezicht, een eigen geluid, en een eigen achterban."

Joost Koomen: "Nee, geen enkele zorg. We werken in bepaalde dossiers goed samen, maar zelf daarin met een eigen geluid en er zijn nog genoeg onderwerpen waarop we verschillen van mening."

Vooral voor D66 moet de huidige samenwerking een flinke verandering zijn, want in de vorige raadsperiode was de coalitie met VVD, HAP en PvdA leidend. Is de partij opgelucht onder dat juk bevrijd te zijn?

Joost Koomen: "Zowel de rol van coalitie als oppositie kennen beide zijn voor- en nadelen. We gingen in eerste instantie voor coalitie maar krijgen nu veel positieve feedback op onze nieuwe rol in de oppositie. In Haarlemmermeer is een stevige oppositie ook wel nodig om het gemeentebestuur scherp te houden. Onze inwoners mogen meer verwachten dan slechts op de winkel passen. Op klimaat, energietransitie, woningbouw, biodiversiteit, verkeer en niet te vergeten Schiphol, liggen grote uitdagingen. Daarin hebben we afgelopen periode nog te weinig actie gezien vanuit het college. Er is geen tijd om af te wachten tot er landelijke sturing komt. We willen zelf de handschoen oppakken in Haarlemmermeer. Komende tijd moet dit bestuur zich dus bewijzen en D66 zal dat kritisch en constructief volgen en waar nodig en mogelijk initiatief nemen, zoals onlangs met een amendement om ook te investeren in groenherstel buiten Park21 en in de gehele Haarlemmermeer."

Frits Verhagen