column
column renee heijmans

Renée Heijmans: Sta stil op 4 mei

30 april 2019 om 12:58 Lokaal/Column

Ze zijn weer in aantocht, die 2 bijzondere dagen in mei. Ze doen ons ten volle herinneren aan een gruwelijke periode in de geschiedenis van de mensheid. Van 1940 tot 1945 werden 6 miljoen mensen gedood. Omdat ze Joods waren. Ze werden gestigmatiseerd en door een machtswellusteling aangewezen als de oorzaak van alle kwaad. En door volgelingen van die griezel verraden, gemarteld en gedood. Deze dagen worden we geconfronteerd met documentaires en speelfilms over deze zwarte periode. Soms té pijnlijk om naar te kijken, wanneer je beseft wat mensen elkaar aandeden.

Ik denk altijd terug aan de tijd dat ik als klein meisje de dodenherdenking beleefde. Aan de hand van mijn moeder ging ik mee naar het Concertgebouw in Amsterdam. Met de rug naar het Museumplein stonden we daar vanaf 19.45 uur. Mijn moeder praatte met bekende buurtgenoten. De stemming was altijd ietwat bedrukt en serieus. Hoe we precies wisten dat het 8 uur was weet ik niet meer, maar het moment was daar. Iedereen stopte, de trams, de auto's de fietsers en de voetgangers. Het was dood en doodstil. Ik kan me herinneren dat er een keer een auto aan kwam rijden, die werd door de zwijgende menigte met woeste blikken en fysiek hand ophouden tegen gehouden. Daarna liepen we naar huis, mijn moeder mopperend over deze onverlaat zonder respect voor de doden.

Een andere herinnering is uit mijn middelbareschooltijd. Mijn geschiedenisleraar, pater van de Wansem, toen al aardig op leeftijd, zag het als zijn taak ons te doordringen van de verderfelijke invloed van Hitler. Hij liet ons, meermaals, bandopnamen horen van een schreeuwende Hitler om daarna met ons in gesprek te gaan over wat er allemaal was gebeurd in die tijd. Ik heb wel drie of vier jaar les van hem gehad, en ieder jaar kwamen de Hitler-tapes weer voorbij. Zijn ingehouden woede staat me nog helder voor ogen en hij heeft bijgedragen aan het besef dat we dit niet mogen vergeten.

De laatste jaren ben ik een paar keer aanwezig geweest bij de dodenherdenking bij het oorlogsmonument in de Snipstraat in Badhoevedorp. Een stemmige gebeurtenis, die altijd meer impact heeft op me dan wanneer ik het afstandelijk op de televisie bekijk. Je ziet jong en oud bij elkaar, we luisteren naar een gedicht of verhaal. De ijle trompetklanken van de taptoe gaan door merg en been en de stilte om 8 uur is altijd weer oorverdovend.

Voor mijn moeder, pater van de Wansem en die 6 miljoen doden ga er zeker weer bij zijn dit jaar. Zodat we het niet vergeten! Zodat we blijven voelen: dit nooit meer!

Mail de redactie
Meld een correctie

advertentie
advertentie