Een KLM Boeing 747 vrachttoestel wordt geladen op Schiphol.
Een KLM Boeing 747 vrachttoestel wordt geladen op Schiphol. KLM

Luchtvracht speelt belangrijke rol op luchthaven Schiphol

2 juni 2019 om 13:16 -

SCHIPHOL Menig luchthaven is belangrijk en succesvol voor vracht óf passagiers. Schiphol is het in beide sectoren. Het is de derde vrachtluchthaven in Europa na Frankfurt en Parijs Charles de Gaulle. Omdat goederen door de lucht vervoeren duur is, gaat het vooral om snelheid. Je vervoert iets door de lucht als er haast bij is.

De 1,7 miljoen ton luchtvracht die Schiphol in 2018 afhandelde, is een schijntje vergeleken met de overslag in de Rotterdamse haven, waar in datzelfde jaar 469 miljoen ton vracht (276 keer zoveel) doorheen ging. In Rotterdam gaat het veel om bulkgoederen, zoals aardolie, steenkool, ijzererts, hout, mineralen en granen. Luchtvracht draait om snelheid. Vliegen is duur en daarom bestaat luchtvracht vooral uit goederen met een hoge waarde waarvoor het te lang duurt om die per schip te vervoeren. Elektronica, mode die snel uit de tijd is, reserve-onderdelen, computerchips, medicijnen, race-auto's. Vaak wordt luchtvervoer ingeschakeld als correctie omdat er ergens iets fout is gegaan. In een fabriek of op een booreiland gaat iets kapot dat snel vervangen moet worden. Of bij een bedrijf duurt de productie van goederen langer dan voorzien en lukt het niet meer om die per schip nog op tijd bij de klant te krijgen.

BLOEMEN Andere soorten goederen waar haast bij is, zijn verse groenten en snijbloemen. Zo is Aalsmeer hét middelpunt van de wereldwijde bloemenhandel. 60 procent daarvan loopt via Aalsmeer. Er wordt wel eens gezegd dat Schiphol en Aalsmeer elkaar groot hebben gemaakt. Ruim een kwart, zo'n 28 procent, van alle importvracht op Schiphol bestaat uit bloemen. Die arriveren vaak 's ochtends vroeg en na te zijn geveild vertrekken ze nog dezelfde dag per vliegtuig naar hun eindbestemming. Ook dieren worden gerekend tot de luchtvracht. KLM beschikt op de luchthaven zelfs over een heus dierenhotel. Een gespecialiseerde sector binnen de luchtvracht vormen koeriersbedrijven als DHL, Fedex en UPS. Vliegtuigen van DHL en Fedex zijn wel dagelijks op Schiphol, maar veel pakjes gaan over de weg.

ECONOMISCH Luchtvracht is economisch belangrijk. Volgens onderzoek van de Erasmus Universiteit kunnen ruim 25.000 banen - een vijfde van het totaal - direct en indirect worden toegerekend aan Schiphols vrachtsector. Omdat vanaf de luchthaven veel bestemmingen wereldwijd rechtstreeks bereikbaar zijn, is de regio interessant als plek voor distributiecentra van internationale bedrijven. Meer dan de helft van de Japanse en Amerikaanse bedrijven met een distributiecentrum in Europa, hebben dat centrum in Nederland staan. Luchtvracht versterkt ook de kwaliteit en fijnmazigheid van Schiphols passagiersnetwerk. Een deel van de passagiersvluchten is zonder goedgevulde vrachtruimen niet rendabel.

BEPERKT Het aantal vluchten met specifieke vrachtvliegtuigen is op Schiphol overigens beperkt. Op de bijna 500.000 vluchten in 2018 waren er maar 16.000 vrachtvluchten, oftewel 3,2 procent. Die vervoerden wél 56 procent van de vracht, de resterende 44 procent ging mee in de vrachtruimen van passagiersvliegtuigen. De KLM beschikt nog over een aantal Boeing 747 Combi's, waarvan het hoofddek deels voor vracht en deels voor passagiers is ingericht. Die worden nu vervangen door grote tweemotorige toestellen, waarvan geen combi-varianten bestaan. Vliegtuigen als de Airbus A330 en A350, en de Boeing 777 en 787 beschikken wel over grote vrachtruimen. zodat er toch behoorlijk wat vracht in mee kan.

IMAGO Vrachtvliegtuigen hebben een slecht imago bij omwonenden. Als er in het donker een zwaar vliegtuig over dendert, dan wordt al gauw gezegd dat het vast een oud vrachttoestel was. Dat is lang niet altijd zo. Het klopt wel dat veel afgedankte, minder stille passagiersvliegtuigen een tweede leven krijgen als vrachtvliegtuig, maar veruit de meeste vrachttoestellen op Schiphol zijn meteen als vrachtvliegtuig gebouwd en niet zelden nog gloednieuw, zoals de Boeing 777F en de 747-8F, de nieuwste versie van de Jumbo Jet. De 777F en de 747F (zowel oude als nieuwe versies) komen het meest op Schiphol. Minder frequente kleinere toestellen zijn veelal wel behoorlijk oud, zoals Airbus A300s en Boeing 757s.

MOEILIJK De luchtvrachtsector heeft moeilijke jaren achter de rug van overcapaciteit en prijsdumping. Menige maatschappij stootte vrachtvliegtuigen af. KLM-zuster Air France had 25 vrachtvliegtuigen, nu nog zes. Bij KLM Cargo liep het aantal banen de afgelopen jaren met honderden terug. Wereldwijd leefde de sector recent weer wat op, maar er zijn grote onzekerheden door handelsoorlogen en de Brexit.

Op Schiphol speelt een extra probleem. De eerder genoemde 16.000 vrachtvluchten in 2018 betekenen een terugloop van zo'n 10 procent vergeleken met de jaren ervoor. Dat komt door de limiet van 500.000 vluchten per jaar. Het probleem is dat het vrachtaanbod voortdurend schommelt en bij onvoldoende lading cancelen maatschappijen hun vluchten. Maatschappijen die dat regelmatig doen, verloren sinds 2017 historische rechten op slots, opdat de 500.000-limiet niet werd overschreden. Daarom verplaatsten diverse maatschappijen vluchten naar Luik, Maastricht en Brussel. Half mei heeft minister Cora van Nieuwenhuizen een nieuwe regeling goedgekeurd waardoor slots minder snel vervallen en een kwart van alle niet-benutte slots op Schiphol, bijvoorbeeld door slecht weer, beschikbaar komen voor vrachtvluchten. De regeling wordt vanaf 1 november toegepast. Daarmee gloort er weer hoop voor de sector.

René de Leeuw

Door de economische opmars van China, komen er op Schiphol vaak vrachttoestellen uit dat land.
Mail de redactie
Meld een correctie

advertentie
advertentie