Wéér stuk historie Haarlemmermeer verdwenen: familieboerderij De IJhoeve gesloopt

HOOFDDORP Liefst 135 jaar vormden de boerderijen een onlosmakelijk decor langs de IJweg. Naast elkaar. Tolstee en De IJhoeve. Beide bewoond door een nazaat van pionier Pieter Beers. Tolstee is op 21 augustus gesloopt. Afgelopen maandag werd de IJhoeve met de grond gelijk gemaakt.

Twee tot op de draad versleten boerderijen die op naast elkaar gelegen percelen uit de polder verdwijnen. Balk voor balk, muur voor muur, vlak na elkaar. De een weg, dan ook maar de ander weg? Afgesproken werk is het zeer zeker niet, benadrukt Gijsbert Beers (37) die tot voor kort met zijn vrouw Claudia (31) en hun kinderen Fay (2) en Jinthe (8 maanden) in de verzakte en niet meer warm te stoken boerderij woonde waar de tand des tijds behoorlijk aan heeft geknaagd. Evenals de houtworm. "De boerderij die ongeveer 135 jaar oud is, is al jaren aan het verzakken. Hij is niet onderheid en ook de trillingen, veroorzaakt door het zware verkeer, hebben de IJhoeve geen goed gedaan. Van de voorgevel van het huis tot aan de achtergevel van de loods lopen staalkabels die de zaak bij elkaar moeten houden", vertelt Gijsbert. "Elk jaar moest ik wat van de onderkant van de deuren schaven omdat ze door het zakken van het huis niet meer dicht konden. In de winter waren de radiatoren zó heet dat je ze niet kon aanraken, maar in de huiskamer werd het niet warmer dan 18 graden. Niet prettig wonen met twee kleine kinderen. Zeker niet als ook nog eens door de stopcontacten de kou naar binnen komt. Halfsteens, niet te isoleren. De beslissing om te slopen hebben we weloverwogen genomen. Natuurlijk gaat het ons aan het hart, maar de boerderij was niet meer te redden."

ERFDEEL In november 2017 vindt het eerste gesprek met de gemeente plaats. Ook daar teleurstelling omdat er weer een stuk historie gaat verdwijnen. Het traject is uitgestippeld als buurman en achterneef Martin Beers op de koffie komt en vertelt over zijn plannen met de Tolstee. "Vol trots hebben we hem toen onze plannen laten zien. Martin pakte het voortvarend aan, meldde zich bij de gemeente, nam dezelfde bouwer in de arm en ook op velerlei ander gebied hebben we elkaar goed kunnen helpen."

Anders dan Tolstee (kavel H-18) is de IJhoeve en het bijbehorende akkerland (kavel H-19) niet steeds in handen gebleven van opeenvolgende generaties Beers. Pionier Pieter Beers is 40 als hij in 1855 vanuit Monnickendam naar de IJweg komt en de stolpboerderij laat bouwen. Een jaar eerder had hij aan die weg drie percelen grond van in totaal 60 ha gekocht. Hij boert goed want als hij in januari 1866 overlijdt bezit hij in de jonge polder al 18 huizen en ruim 160 ha land. Zijn nabestaanden laten zijn bezit verkopen om hun erfdeel in geld uitbetaald te zien. Waaronder kavel H-19 waarop rond 1884 de boerderij is gebouwd die pas heel veel later de naam De IJhoeve zou krijgen. Bedacht door de broers Henk en Kees Beers vanwege de ligging van het bedrijf tussen de IJweg en de IJtocht.

EMIR H-19 heeft de nodige eigenaren gehad als er weer een Beers gaat boeren. Het is Gijsbertus Cornelis, in 1911 geboren op de Tolstee. Na zijn huwelijk met Digna Jacoba van Schie betrekt hij de dan nog steeds naamloze boerderij. Niet als eigenaar, maar als pachter. Op 6 april 1955 koopt hij de 'boerenhofstede met 18 bunder bouwland' van de in Bentveld woonachtige landheer Cokart. Uit het huwelijk worden drie meisjes en twee jongens geboren: Henk en Kees. Laatst genoemde is de jongste van de twee en voorbestemd om later het bedrijf van zijn vader over te nemen. Zo ging dat. Als de oudste boer zou worden was vader nog te jong om te stoppen met werken. Maar zoals vaker in het leven loopt het anders. Niet Kees, maar de in 1944 geboren Henk wordt boer. "Ik was 18 toen mijn vader bij een auto-ongeluk een been kwijtraakte. Om het bedrijf draaiend te kunnen houden werd ik voor militaire dienst buitengewoon dienstplichtig verklaard", vertelt Henk die op z'n 25-ste officieel pachter wordt en het op 29 december 1976 van zijn vader koopt. Een bedrijf met ook nog eens honderd varkens en vier koeien. Henk is ongehuwd, maar daar komt verandering in als hij bakkersdochter Willemien Augustinus ontmoet, Het klikt. Het buitenleven trekt haar aan. Onder het motto 'als hij kan wennen, kan ik het ook' stalt ze haar rijpaard Emir op de boerderij die toen al in slechte staat verkeerde. "Hij was snel gewend en in 1978 zijn we getrouwd", lacht Willemien. Zij krijgen twee kinderen: Gijsbert en Arnold die boerenbloed blijken te hebben. Ze treden in 2008 toe tot de maatschap van hun ouders die tien jaar later terugtreden en de broers zelfstandig verder gaan. "Als deeltijdboer want van 18 bunder kunnen geen twee gezinnen leven", stelt Gijsbert die op de hoeve is blijven wonen en in 2016 met Claudia van Bakel is getrouwd.

SLIKKEN Zeker voor Henk die 69 jaar op de boerderij heeft gewoond, is de sloop slikken geblazen. Gebeurtenissen uit de oorlog borrelen omhoog. "De boerderij heeft zwaar te lijden gehad van de bombardementen. Ik ook, want van mijn moeder weet ik dat ik in de wieg een lading glas over me heen gekregen heb." Tijdens de sloop wordt het luik zichtbaar dat voor de Duitsers verborgen is gebleven. De toegang naar een ruimte waar onderduikers veilig waren.

Vóór de sloop zijn de stalramen, gietijzeren muurankers en nog meer zaken verwijderd. Gijsbert en Claudia geven ze een bestemming in hun nieuwe huis dat niet zonder slag of stoot gebouwd gaat worden. "Gijsbert: "De gemeente had veel eisen, maar uiteindelijk zijn we tot een beter ontwerp gekomen dan dat we eerder zelf hadden bedacht. Zo komt het vooraanzicht van de boerderij terug in de nieuwe woning."

Frans Witteman