Deze week aan het woord: de Teek

27 maart 2008 om 00:00 Nieuws Hoor ik daar een ‘O’? Het is pas maart en toch hebben we al een hoop uitzendingen die voor tv-moment van het jaar in aanmerking komen. In februari leverde Peter R. de Vries zogenaamd het onomstotelijke bewijs tegen Joran van der Sloot (dat overigens nog door geen officiële instantie is gebruikt). Deze maand zou het einde betekenen van de carrière van Char: Zembla kondigde aan het Amerikaanse medium definitief te zullen ontmaskeren in haar uitzending van zondagavond. Toegegeven, het was amusante televisie. Zo liet het VARA-programma zien hoe Char in een gesprek van vijf minuten maar liefst 44 vragen stelde en toch nog de suggestie wist te wekken dat zij ook maar enig idee had waar ze het over had. Daarnaast liet Zembla het Nederlandse medium Robbert van den Broeke een reading doen bij de Nijmeegse godsdienstpsycholoog Jacques Janssen. Uiteraard was de professor niet van plan mee te gaan in het spelletje van Van den Broeke, waarop het zelfbenoemde medium zijn toevlucht moest zoeken tot vragen als “Is er een keer iemand jarig geweest?” en opmerkingen als “Ik zie geen enge dingen, maar mocht je op een gegeven moment merken dat je hart overslaat, dan moet je het… dan moet je het… dan moet je het laten onderzoeken zeg maar.” Los van de amusementswaarde had de uitzending echter weinig te bieden. In de eerste plaats wuift Zembla zich veel te veel lof toe als het beweert een ‘onderzoek’ te hebben gedaan. In alle eerlijkheid is de uitzending niets meer dan een serie interviews met critici van paragnosten in het algemeen en van Char in het bijzonder. Dit terwijl het best mogelijk was om een systematische analyse te verrichten (bijvoorbeeld naar het gemiddelde aantal vragen dat Char per minuut stelt, naar het aantal keer raden dat ze nodig heeft om een naam te weten te komen, of naar welk percentage van haar gokken correct blijkt te zijn). Ten tweede - en dat maakt het allemaal nog wat lastiger - is het natuurlijk erg lastig om te bewijzen dat Char een oplichster is. Ze heeft het tenslotte over dingen die alleen zij kan horen, en het is dus onmogelijk om te controleren of het waar is wat ze zegt. Net zoals zij niet kan bewijzen dat ze gelijk heeft, kunnen wij niet bewijzen dat ze ongelijk heeft. Tijdens de uitzending moest ik denken aan de Kerk van het Vliegende Spaghettimonster; het genootschap dat beweert er zeker van te zijn dat de wereld geschapen is door een vliegend monster van spaghetti. We zullen er nooit achter komen of de pastafariërs (zoals ze zichzelf noemen) gelijk hebben. De enige vraag die je je moet stellen is of je in de goddelijke kracht van pasta wilt geloven. De teek