De oudste boom

Vorige week schreven we n.a.v. de boomfeestdag een prijsvraag uit naar de oudste boom in Haarlemmermeer. De polder is in 1852 drooggelegd. De meeste mensen zullen dus verwachten dat de oudste boom niet ouder dan 155 jaar oud kan zijn.

Verrassend genoeg is dat wel zo. Er bestaan namelijk kleine stukjes land, die met het graven van de ringvaart ‘mee zijn ingepolderd’. Dat zijn het eiland Abbenes, een stukje polder bij Lisserbroek rond het Turfspoor en een stukje polder bij Vijfhuizen rond de eendenkooi.

Als onze gegevens kloppen zijn alle oudste bomen rond Abbenes en bij Lisserbroek verdwenen. De eendenkooi is echter eeuwenlang uitstekend beheerd. De oudste harde informatie over de kooi is een brief uit 1700, waarin ene Jan Willems de kooi overneemt uit de nalatenschap van priester Paelsteyn. Mogelijk dateert de kooi van rond 1647, toen een naburige kooi deels in het meer verdween (en deze ‘nieuwe kooi’ opgericht werd). Van 1757 af is de kooi in beheer van de familie Stokman. De eendenkooi zelf bestaat uit een hakhoutbosje van vooral essen. Al die eeuwen werden de essen om de 10 jaar afgezet (geknot). Het lange rechte hout was geschikt als paal, brandhout en gereedschap.

Dit soort beheer verlengt de levensduur van bomen aanzienlijk. Van wilgen is bekend dat deze niet ouder worden dan veertig jaar, terwijl een knotwilg wel 250 jaar oud kan worden. Een es wordt 250-300 jaar. Een ring van essen rond de kooi dateert grotendeels van het originele ontwerp van 308-361 jaar geleden. De mooiste boom staat bij de ingang. De machtige onderstam meet 5 m in omtrek en 1.30 m in doorsnede (zie foto). Op deze onderstam staan drie enorme takken. Van andere, waarschijnlijk even oude exemplaren is de onderstam in het midden weggerot en staan de verschillende onderdelen van dezelfde boom los van elkaar in een cirkel. De kooi kan alleen onder begeleiding bezocht worden in pril en mei. Voor reservering: Simone Stokman (023) 558 13 43.