Deze week aan het woord: Horzel

26 juni 2008 om 00:00 Nieuws EK is geen tragedie Afgelopen zaterdag ervoer het Nederlandse volk de grootste teleurstelling sinds de oprichting van de commerciële televisie (en dan in het bijzonder SBS6): met het bier in de hand en de welpies op het hoofd geplakt moesten we toezien hoe onze godenzonen kansloos werden overklast en met eigen tactieken vakkundig van de mat werden geveegd. De media spreken, voor zover ze het gevoelige onderwerp aandurven, unaniem van een tragische nederlaag, het drama van het verlies, en woorden van soortgelijke strekking. Ook een club van wijze mannen heeft het EK 2008 al bestempeld als een toernooi dat vooral gekenmerkt wordt door drama. Maar is de uitschakeling van Nederland wel tragisch? Ik weet het niet. Volgens de klassieke definitie van Aristoteles spreekt men van een tragedie als de protagonist buiten zijn schuld van een gelukkige toestand plotseling in het ongeluk wordt gestort. Iederen zal het me eens zijn dat de tweede helft van die definitie uitstekend op onze jongens van toepassing is. In de groepsfase speelde Oranje werkelijk buitenaards, en was het geluk overduidelijk aan onze zijde; de dramatische omslag (peripetie, zou Ari zeggen) van vorig weekend maakte daar hardhandig en onverwachts een einde aan. Maar ik heb uiteraard problemen met het stukje ‘buiten zijn schuld’. Ik laat het oordeel hierover over aan de analisten, maar Boulahrouz als spelverdeler? Kuyt eruit? Het verdedigende werk van Mathijsen? Aristoteles beweert verder dat een echte tragedie gericht is op katharsis. Daarmee bedoelt hij dat de toeschouwers door een intens meeleven met de held(en) aan het eind van het stuk emotioneel gereinigd zijn van gevoelens van angst en medelijden. De toeschouwer gaat ’s avonds blijmoedig naar huis, en kan zijn eigen leven weer aan. Ik voelde mij eerlijk gezegd echter weinig gepurgeerd zaterdag. Angst en medelijden voel ik nog steeds: angst dat Duitsland misschien Europees kampioen wordt; medelijden met de spelers, de coach, de ordebewakers in Delft en Basel, en alle mensen die de oranje zooi weer moeten opruimen en nu weer uit moeten kijken naar betere tijden. Blijmoedigheid was overigens ook niet het eerste gevoel dat in mij naar boven kwam. Ik voelde wel woede (jegens zowel bepaalde groepen als individuen, niet in de laatste plaats Jeroen Grueter), pijn (omdat ze echt beter waren, terwijl ik nog altijd geloof dat Nederland in potentie makkelijk Rusland kan verslaan) en verdriet (omdat ik al zoveel emotioneel in Oranje had geïnvesteerd). Het enige waar we misschien gelukkig van gereinigd zijn, is de EK-gekte. Maar die vond ik toch eigenlijk wel leuk. Horzel