Groot avondrood

Eind juni was er op eiland 8 in Floriande enige commotie toen er een gigantische roze ‘mot’ verscheen. Het bleek te gaan om één van de negentien in Nederland voorkomende pijlstaartvlinders: het Groot avondrood. Dit is een grote nachtvlinder met een spanwijdte van vierenhalf tot zes centimeter, die vliegt van mei tot en met augustus. De meeste pijlstaartvlinders zijn prachtig van kleur, maar de vlinders leven erg verborgen, zodat weinig mensen ze kennen. Ook het Groot avondrood mag er zijn in zijn roze en olijfgroene tenue. Pijlstaartvlinders danken hun familienaam aan een uitsteeksel op de staart van de rups. De waardplant voor de rups is bij voorkeur het wilgenroosje, maar hij kan ook op walstrosoorten, springzaad en op kattestaart gevonden worden. In de tuin is hij wel eens op fuchsia’s te vinden.

Volwassen pijlstaartvlinders zijn gespecialiseerd in het opzuigen van nectar uit diepe bloemen van ’s nachts bloeiende planten, zoals de kamperfoelie, rondondendron en azaleasoorten. Daarvoor beschikken ze over een zeer lange tong, die ze in de bloem steken terwijl ze als een kolibrie voor de bloem zweven. Deze bloemen worden door hen ook bestoven.

Bijzonder

De tot acht centimeter lange bruine rups wordt olifantsrups genoemd. Deze trekt bij verstoring zijn kop iets in en beweegt dan zijn ‘nek’ heen en weer. Door de oog-achtige vlekken en spits toelopende ‘kop’ (eigenlijk de voorzijde van het lichaam) lijkt hij dan op een slang. Met deze bewegingen maakt hij zelfs tuinierende mensen aan het schrikken. De olifantsrups komt voor in drie kleurvariëteiten, een zwarte, groene en bruine vorm. Krachtige vliegers halen gemakkelijk 50 kilometer per uur.

Waar

Het Groot avondrood komt voor in heel Europa en kan ook in Nederland overal worden aangetroffen, maar is nergens algemeen. Uit Haarlemmermeer staat nog één waarneming op www.waarneming.nl en verder zijn er meldingen uit de duinen en uit Amsterdam.