Zwarte Zwaan

Afgelopen week fietste ik langs de gekantelde percelen, toen ik opeens oog in oog stond met een zwarte zwaan. Naar verluidt verblijft dit dier hier al een tijdje. Deze ontmoeting prikkelde natuurlijk mijn nieuwsgierigheid. Zo vaak kom je zo’n dier niet tegen, dacht ik. Tot mijn verbazing is de zwarte zwaan echter in het geheel niet meer zeldzaam in Nederland. Op waarneming.nl worden al ruim 2.000 zwarte zwanen gemeld over het afgelopen jaar. En deze waarnemingen komen vrijwel overal uit het land. Het is dus de vraag wanneer deze exoot zich net als de nijlgans, de halsbandparkiet, de wolhandkrab en vele andere soorten een geaccepteerd plekje in onze fauna zal krijgen.

De zwarte zwaan is bijna volledig zwart en heeft alleen een aantal witte handpennen in zijn vleugels. Zijn rozerode snavel heeft een lichte punt en zijn poten zijn grijs van kleur. De geslachten zijn qua uiterlijke kenmerken vrijwel gelijk en de kuikens worden door de ouders samen grootgebracht. Net als de knobbelzwaan is de zwarte zwaan niet echt luidruchtig. Maar tijdens nachtelijke vluchten laat hij wel vaak zijn klagende, trompetterende geluid horen.

Bijzonder: De zwarte zwaan is een populaire sierwatervogel, die veel wordt gehouden en gekweekt. Omdat zwarte zwanen oorspronkelijk uit Australië komen, hebben ze nog niet zo’n gevoel ontwikkeld voor onze seizoenen en broeden ze in Europa het gehele jaar door, dus soms ook midden in de winter. De zwarte zwaan heeft van alle zwanen de langste hals: meer dan half zo lang als zijn totale lichaams-lengte.

Waar: In Australië leeft de zwarte zwaan in zoet- en brakwatergebieden en voedt zich met grassen en waterplanten. De Nederlandse en Europese zwarte zwanen stammen af van ontsnapte of vrijgelaten siervogels. De zwarte zwaan is niet honkvast en erg zwerflustig. Hij kan afstanden van honderden kilometers overbruggen. De grootste aantallen in Nederland worden langs de randen van het IJselmeer aangetroffen.