Zwarte Mees

Deze week wil ik uw aandacht vragen voor de zwarte mees. Ik ga er van uit dat de meeste mensen de koolmees en pimpelmees wel kennen. Die komen in de winter massaal af op onze stedelijke gebieden en de vetbollen en pinda’s die we daar ophangen. Een derde mezensoort, de staartmees, lijkt jaarlijks talrijker te worden en velen van u hebben dit diertje wel eens door de struiken zien dartelen. Maar de zwarte mees is een ander verhaal. Deze mezensoort heeft als voorkeursbomen dennen en sparren. Die hebben we in Haarlemmermeer niet veel. Verder lijkt hij een beetje op zowel de pimpelmees als de koolmees en dat maakt herkenning lastig. Toch zie ik er elk jaar meer en in de afgelopen week zelfs twee keer een paar in gemengde mezengroepjes. Een zwarte mees is net zo klein als de pimpelmees, maar lijkt in tekening op een koolmees: hij heeft geen blauw kopje maar een zwart kopje met witte wangen. Van de koolmees verschilt hij behalve zijn geringer formaat, doordat hij bleker van kleur is en geen zwarte buikstreep heeft. Het kenmerk dat het meeste houvast geeft, is dat hij naast de twee witte wangetjes in zijn nek nog een derde witte vlek heeft. Mannetje en vrouwtjes zijn gelijk van tekening.

Bijzonder: Zwarte mezen hebben een klein kuifje, dat ze opzetten wanneer ze zich ergens druk om maken. De Engelsen noemen overigens de zwarte mees ‘koolmees’ en onze koolmees ‘grote mees’.

Waar: Zwarte mezen zoeken naar spinnen en insecten vooral in naaldbomen, meestel in de hogere regionen tussen de takken. Ook in gemengde bossen komt de zwarte mees veel voor, mits er voldoende sparren en dennen zijn. In Nederland komen zwarte mezen vooral voor op de zandgronden. Het aantal broedvogels is al tientallen jaren stabiel op zo’n 30.000- 40.000 paar. Dat is volgens SOVON geen gunstig teken, want het leefgebied van de zwarte mees is in die tijd flink uitgebreid. Uit Haarlemmermeer worden noch door SOVON, noch op waarneming.nl zwarte mezen gemeld. Uit eigen ervaring weet ik dat ze er in ieder geval in de winter wel degelijk zijn en steeds meer.