Zwartkop

Het is volop voorjaar en dat betekent onder andere dat de meeste vogels druk bezig zijn met nestelen en het bevechten van een territorium, waarin ze hun jongen veilig groot kunnen brengen. Zangvogels ’bevechten’ hun territorium door luidkeels te zingen. Dat zingen is vooral bedoeld voor andere paartjes van dezelfde soort. Hoe overtuigender een mannetje zingt hoe meer zijn vrouwtje of vrouwtjes zich veilig voelen en hoe meer respect naburige mannetjes voor hem hebben. Eén van de zangvogel-soorten die het goed doet, dicht bij huizen voorkomt, maar toch niet erg bekend is, is de zwartkop. Dat is jammer, want hij heeft een prachtige zang, die klinkt als een explosieve vorm van de merelzang. Zwartkop is eigenlijk alleen van toepassing op het mannetje dat een soort alpinopet op heeft. Zijn vrouwtje heeft een bruine alpinopet (zie foto). Zwartkoppen maken een komvormig nest tussen de struiken. Dichte bramenstruiken zijn geliefde nestplaatsen. De nestbouw wordt eerst door het mannetje opgepakt. Hij begint met het ruwe werk en laat vervolgens het vrouwtje voor de afwerking zorgen. Zwartkoppen zijn insecteneters, maar lusten bij gebrek aan beter ook wel stukjes peer, appel, bessen of de krenten en rozijnen uit krentenbrood. De zwartkoppen overwinteren meestal in Zuid-Europa en rond de Middellandse zee en verschijnen in april weer bij ons om te broeden.

Bijzonder:

De zwartkop is een van de vogelsoorten die sterk profiteert van het feit dat we de laatste tientallen jaren meer aandacht hebben voor natuurlijk bosbeheer.

Waar:

De zwartkop leeft het liefst in gemengde bossen meteen struiklaag en redelijk grote bomen. Veel oudere tuinen voldoen hier ook aan. Alleen al in De Heimanshof broeden tegenwoordig 4-5 paartjes. De zwartkop komt bijna overal in Europa voor tot ver in Siberië, behalve in het hoge noorden.