Gierzwaluw

De gierzwaluw heet ook wel 100-dagen vogel omdat hij pas in mei verschijnt en al weer in juli vertrekt. Hij behoort ondanks zijn naam niet tot de echte zwaluwen zoals de boerenzwaluw , maar is sterker verwant aan de kolibrie. De gierzwaluw heeft in verhouding zeer lange sikkelvormige vleugels met een spanwijdte van ca 45 cm. De snavel is relatief klein en kan ver geopend worden, om beter insecten te kunnen vangen in de vlucht. Door huizen als rotskliffen te gaan beschouwen hebben gierzwaluwen lang geleden hun oorspronkelijk broedareaal aanzienlijk verruimd. Met hun gierende vluchten geven ze zomeravonden in (oude) stadswijken een speciale sfeer. Omdat hij voor zijn voedselvoorziening volledig afhankelijk is van het aëroplankton, is de gierzwaluw zeer gevoelig voor slecht weer. Het zijn uiterst nuttige vogels die tot 15.000 insecten per dag verorberen. Het voedsel voor de jongen bestaat uit speekselballetjes met 300 tot 500 insecten. De jongen kunnen tot 20 balletjes per dag krijgen.

Bijzonder: De gierzwaluwen zijn zeer sterk op het leven in de lucht aangepast. In feite vliegen ze altijd. Alleen in het nest als jong, of om te broeden vliegen ze niet. Gierzwaluwen brengen ook de nacht in de lucht door op een gemiddelde hoogte van 1.500 m. In duikvlucht halen ze meer dan 200 km/uur. Als er bij koud weer onvoldoende insecten zijn, kunnen jonge gierzwaluwen in een soort winterslaap betere tijden afwachten. Ook volwassen exemplaren kunnen dat, maar verkiezen vaker om gebieden met beter weer op te zoeken. Voor onze Haarlemmermeerse vogels kan dat Parijs zijn! De stand van de gierzwaluw is de laatste decennia afgenomen, door sloop en renovatie van oude stadswijken, en door betere isolatie. Het aantal broedparen in Nederland wordt geschat op 50.000 - 85.000.

Waar: Gierzwaluwen zijn lange-afstandstrekkers die de winter doorbrengen in het gebied tussen Mali en Zaïre. Het broedgebied betreft geheel Europa ten zuiden van de poolcirkel, en grote delen van Azië en Midden-Oosten.