Opvallend: geen afname vuurwerkslachtoffers tijdens jaarwisseling

HOOFDDORP Door het coronavirus was 2020 een ander jaar dan alle andere. Ook de jaarwisseling zag er anders uit. Om de medewerkers in de zorg, hulpverlening, politie en BOA’s te ontlasten, was het afsteken van vuurwerk deze jaarwisseling verboden. Waren er met de vorige jaarwisseling nog 1.300 vuurwerkslachtoffers, deze jaarwisseling zijn landelijk bijna 400 patiënten behandeld voor vuurwerkletsel op de Spoedeisende Hulp-afdelingen en huisartsenposten.

Het totaal aantal slachtoffers is hiermee 70 procent gedaald ten opzichte van de vorige jaarwisseling (108 ten opzichte van 385 patiënten op de Spoedeisende Hulp en 275 ten opzichte van 900 patiënten bij de huisartsenposten). Dit blijkt uit onderzoek van VeiligheidNL in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen, InEen (vereniging van organisaties voor eerstelijnszorg) en de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie. De gegevens zijn gebaseerd op onderzoek bij alle Spoedeisende Hulp-afdelingen in Nederland en ruim drie kwart van alle huisartsenposten op 31 december 2020 en 1 januari 2021.

GEEN AFNAME IN REGIO Hoewel landelijk een afname te zien is in het aantal vuurwerkslachtoffers, is daar in de regio Kennemerland weinig van te merken. Hier waren twaalf slachtoffers te betreuren, evenveel als vorig jaar. Het aantal jeugdige vuurwerkslachtoffers (onder de 15 jaar) is met zeven zelfs toegenomen. Tijdens de jaarwisseling een jaar eerder waren er in deze regio ‘maar’ drie jeugdigen die gewond raakten door vuurwerk. In Kennemerland zijn helaas, naast Rotterdam-Rijnmond en Brabant-Noord landelijk gezien de meeste vuurwerkslachtoffers gevallen. Een oorzaak waarom er juist in deze gebieden relatief veel slachtoffers zijn gevallen, geeft het onderzoek niet.

Helaas geeft het onderzoek geen toespitsing in welke gemeente of plaatsen de ongelukken gebeurd zijn. Regio Kennemerland omvat de gemeenten Haarlemmermeer, Haarlem, Heemstede, Haarlemmerliede, Zandvoort, Bloemendaal, Velsen, Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest.

Bekijk hieronder de tabel met cijfers van alle veiligheidsregio’s.

Bron: VeiligheidNL

Het grootste deel van de inwoners in de provincie in Noord-Holland is van mening dat het vuurwerkverbod een terechte beslissing was en dat dit ook volgend jaar zou moeten gelden. Dat blijkt uit onderzoek van LocalFocus en Kieskompas onder ruim zevenduizend respondenten.

LANDELIJKE DALING Birgitte Blatter, Manager Onderzoek bij VeiligheidNL: “We zijn blij te zien dat het vuurwerkverbod landelijk heeft geleid tot een forse daling van het aantal vuurwerkslachtoffers. Daarnaast blijkt dat het gelukkig geen verschuiving naar het afsteken van zwaar illegaal vuurwerk heeft veroorzaakt. Toch vinden we het aantal van 400 vuurwerkgewonden dat op de Spoedeisende Hulp of huisartsenpost terecht is gekomen nog best hoog, gezien het vuurwerkverbod.”

RELATIEF JONG Opvallend is dat bijna twee derde van de slachtoffers jonger was dan 20 jaar (63%); bij de voorgaande jaarwisseling was dit aandeel lager (49%). Evenals eerdere jaren raakten veel meer jongens en mannen (82%) gewond dan meisjes en vrouwen.

CARBID De daling van het aantal vuurwerkslachtoffers gold voor alle typen vuurwerk, ook voor zwaar illegaal vuurwerk (waaronder nitraten en cobra’s) en carbid schieten. Van de verwondingen die we zagen ontstond de meerderheid door knalvuurwerk. Het aandeel gewonde omstanders (44%) was lager dan vorig jaar (51%).

BRANDWONDEN Patiënten werden voornamelijk behandeld aan brandwonden (41%), vooral aan handen of vingers. Het aandeel oogletsels was dit jaar met 14 procent relatief laag, vorig jaar was dit 27 procent. Ook open wonden (7%) en botbreuken (5%) moesten worden behandeld, voornamelijk op de SEH-afdeling, en zoals elk jaar waren er enkele amputaties te betreuren.

OVER Voor het verzamelen van gegevens over vuurwerkongevallen rond de jaarwisseling werkt VeiligheidNL samen met de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen, InEen (vereniging van organisaties voor eerstelijnszorg, waaronder de huisartsenposten) en de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie. Het totaal aantal vuurwerkslachtoffers is vastgesteld op basis van registratie op alle SEH-afdelingen en bij ruim drie kwart van de huisartsenposten in Nederland. Van de 86 ziekenhuizen leverden er 59 daarnaast uitgebreide toedrachtinformatie van de vuurwerkletsels. Ook 45 huisartsenposten leverden uitgebreide toedrachtinformatie aan.