Zwarte Vlier 1

De zwarte of gewone vlier is een struik die overal voorkomt en twee columns nodig heeft voor zijn vele bijzonderheden. De vlierfamilie kent 25 soorten, waarvan er drie in Nederland voorkomen. De zwarte vlier bloeit in juni met honderden vlakke roomwitte schermen. Daaruit vormen zich zwarte bessen, die op dit moment volop rijp zijn. De vlier is een struik waarvan de jonge twijgen nauwelijks verhout zijn. De takken bevatten een zacht sponsachtig wit merg. Daardoor zijn deze takken zeer geschikt om b.v. met rietstengels pijlen voor een pijl en boog voor jonge kinderen te maken. De bladeren van de vlier hebben een kenmerkende geur bij kneuzing. Een in de natuur voorkomende variëteit van de gewone vlier is de peterselievlier, die diep ingesneden bladeren heeft en b.v. te vinden is op de dagcamping in het Haarlemmermeerse Bos. De kruidvlier is een andere soort vlier, die geen echte struik is, maar een vaste plant. Zijn stengels verhouten helemaal niet en de struik wordt hooguit 1.5 m. Deze soort staat veel in De Heimanshof en is in alle delen giftig. De bergvlier is kleiner dan de gewone vlier. Zijn bloemen groeien eerder als trossen dan als schermen en zijn bessen zijn niet zwart maar rood. Deze soort staat in het bomenpad.

Bijzonder: De vlier is na de alruin, de Europese plant met de meest folklore, verhalen en legenden. De Latijnse naam ‘Sambucus’ is afgeleid van het Grieks ‘sambuke’, dat fluit betekent. Vroeger maakte men fluitjes uit de jonge twijgen, wat je nu nog terug vindt in het woord ‘Flierefluiter’. Dat is iemand die ‘tijd genoeg’ heeft om zich te amuseren met het maken van en spelen op een vlierfluitje. Heel wat kruidenboeken noemen de vlier ‘een volledige medicijnkist’: de schors is sterk laxerend, braakverwekkend en vochtafdrijvend. Zijn bladeren werken op de huid verzachtend en wond helend en worden gebruikt bij kneuzingen, verstuikingen, wonden en winterhanden. Zie verder volgende week in Vlier 2.