Brede Wespenorchis

Orchideeën spreken altijd tot de verbeelding. Dit komt deels door de kleurenpracht van hun bijzondere bloemen, deels door hun ingewikkelde levenscyclus in symbiose met schimmels. Bij mensen die vooral een beeld van tropische orchideeën uit de winkel hebben, vallen veel van de inheemse orchideeënsoorten soms een beetje tegen. Eén van de soorten die dan vooral tegenvalt is de brede of breedbladige wespenorchis.Deze heeft groene bloemen met een lila waas.

Aanleiding voor deze column, behalve dat de brede wespenorchis nu bloeit, is de start van een nationale orchideeënwaarnemingsactie (zie www.knnv.nl/europese-orchideeen). Iedereen kan daar zijn waarnemingen van orchideeën aanmelden. Bij De Heimanshof zijn ook zoekkaarten en posters daarover in te zien. Graag zou ik samen met u als lezers met deze actie Haarlemmermeer op de kaart willen zetten. Want als er een gebied is in Nederland waar veel orchideeën voorkomen, dan is dat onze polder. Volgens de initiatiefnemers van de actie zou op één locatie op de Veluwe van de brede wespenorchis wel 120 exemplaren gevonden zijn. Nu staat in Beukenhorst West een plekje waar wel 500 van deze planten staan en overal in tuinen, onder fietsenrekken en in heggen zijn ze te vinden.

Bijzonder: De bloem van de gewone brede wespenorchis is aangewezen op bestuiving door insecten. Dit kunnen wespen zijn, maar dat hoeft lang niet altijd. De gehele plant kan spontaan in tuinen verschijnen en na enkele jaren kan door het wortelstokken het aantal orchideeën behoorlijk groter worden. Dat gebeurt dan meestal in licht beschaduwde plaatsen op droge tot vochtige, voedselarme tot matig voedselrijke grond. Voorwaarde blijft een onbewerkte en onbemeste (zeker géén kunstmest) bodem. Alle orchideeën in Nederland zijn streng beschermd en mogen dus niet geplukt of uitgestoken worden. Uitsteken heeft trouwens geen zin omdat orchideeën in symbiose leven met schimmels. Deze schimmels overleven een verplaatsing niet en de orchideeën dus ook niet.

Waar: De brede wespenorchis is een soort van gematigde streken. Zijn hoofdverspreidingsgebied is Europa tot aan de Oeral.