'Het lijkt nu rustig, maar wat als de economie straks weer aantrekt?'

Agrariër anno 2013

U realiseert het zich misschien niet, maar u woont in een agrarische gemeente. Ongeveer 43 procent van de totale oppervlakte van Haarlemmermeer wordt gebruikt voor akkerbouw, tuinbouw en graasland. De agrarische sector vormt het historisch erfgoed en is onderdeel van de identiteit van Haarlemmermeer. Maar de landbouw wedijvert met de verstedelijking om zijn plek in de polder. In dit spanningsveld opereert de agrariër anno 2013. Hoe beïnvloedt dat zijn of haar bedrijfskundige keuzes? In deze reeks vertellen zij daarover. Vandaag de familie Ooms.

Familie Ooms aan de Hoofdweg Westzijde

LIJNDEN - Sinds 1924 pacht de familie Ooms 30 hectare land aan de Hoofdweg Westzijde tussen Hoofddorp en Lijnden. De eerste generaties hadden hun handen vol aan dit stuk akkerbouwgrond. Dat is nu wel anders. ,,Vroeger duurde de aardappeloogst minimaal een week, met víjf man sterk. Tegenwoordig nog slechts anderhalve dag'', vertelt Simon Ooms (59). Ze zouden minimaal 50 ha extra nodig hebben om van hun akkerbouwwerkzaamheden te kunnen leven. Maar die hectaren zijn er niet. Daarom is de keuze gemaakt voor werken in loondienst. ,,Als zelfstandige boer werk je samen met collega-boeren. De een levert de machine, de ander zet zijn trekker in. Zo kom je er wel.''

De hoeve van de familie Ooms, Hooge Werf, ligt trots langs de Hoofdvaart. Ze dankt de naam aan de kleine verhoging waarop ze is gebouwd, waarschijnlijk om de kelders en dus de voorraden in natte tijden droog te houden. De boerderij is eigendom van de familie en is een soort bedrijfswoning. ,,De nieuwe generatie krijgt hier steeds opnieuw alle ruimte om de onderneming voort te zetten. Mijn vrouw en ik zijn anderhalf jaar geleden 'op het dorp' gaan wonen. De tijd was rijp dat onze zoon Jeroen met zijn gezin op Hooge Werf zou intrekken.''

Simon is nog steeds werkzaam in de VOF Loonbedrijf Ooms die hij samen met zijn vrouw en zijn zoon Jeroen heeft opgericht. De loondienst bestaat uit agrarische werkzaamheden als het persen van stro en hooi en niet-agrarische activiteiten als het egaliseren en verharden van sportvelden, wegen en industrieterreinen. ,,De verhouding loonwerk versus eigen bedrijf is lange tijd fifty-fifty geweest, maar tegenwoordig werken we 75 procent van de tijd in opdracht van anderen.''

Sinds in 2003 de Polderbaan in gebruik kwam, stijgen en landen de vliegtuigen letterlijk rakelings langs Hooge Werf. ,,Door de aanleg van de baan heeft mijn buurman zijn land moeten verlaten. Van ons had Schiphol alleen een klein hoekje nodig, nog geen kwart hectare.'' Last van het vliegtuiggeluid heeft de familie niet, want de dijk en de geluidswal absorberen dat.

,,Wel is er de stank van de kerosine, maar ja, daar kun je weinig aan veranderen. Of de kerosine de gewassen vervuilt? Dat denk ik niet. We hebben van hogerhand nooit een verbod gekregen voor de verbouw van bepaalde gewassen omwille van volksgezondheid. Bovendien, wij verbouwen aardappels, die zitten in de grond, en uien schil je. En zelf eten we nog altijd heerlijk en gezond uit de moestuin hier'', lacht Simon.

Hoewel hij laconiek lijkt over de Polderbaan als buurman, heeft Ooms toch ook z'n bedenkingen bij de grote invloed van Schiphol op de sector.

,,Eigenlijk vind ik dat de luchthaven niet de dienst zou mogen uitmaken. Neem nou de ganzenproblematiek. De oplossingen zijn een inbreuk op onze bedrijfsvoering. De vergoeding voor het direct onderwerken van graanresten na de oogst is aantrekkelijk en daarom doen veel boeren mee. Maar wij hebben net geïnvesteerd in een machine die stro op de traditionele manier verzamelt. Dat moeten we terugverdienen. Natuurlijk, het gaat om vliegveiligheid en dat telt zwaar, dat beseffen wij ook. Maar ganzen zien wij sowieso niet op onze grond omdat de vogelwacht die hier constant langs de dijk patrouilleert.''

Of Ooms de boot nog lang zal weten af te houden, is de vraag. De maatschappelijke druk is hoog en het anonieme telefoontje waarin werd gesteld 'dat hij toch niet verantwoordelijk wil zijn voor een neerstortend vliegtuig', werkt niet rustgevend.

,,De hete adem van Schiphol zullen we blijven voelen. Steeds is er de vraag wat die grote speler gaat betekenen voor het grondgebruik in ons stukje van de polder. Op dit moment lijkt het rustig, omdat de luchthaven niet verder mag uitbreiden. Maar wat als de economie straks weer aantrekt?''