Ligusterpijlstaart

Morgen, 28 augustus is het nationale nachtvlindernacht. Ook bij De Heimanshof kan men terecht van 21-24 uur om zich in de wereld van de 2.000 Nederlandse soorten nachtvlinders te verdiepen en als extra ‘doen we er de vleermuizen ook nog bij’ (neem zaklantaarn mee).

Bij zo’n nachtvlindernacht hoort een column over een (aansprekende) nachtvlindersoort. Ik werd op mijn wenken bediend door Job Bresser en Tobias Smits van de Klippeholmschool, die deze week een enorme rups van wel bijna 8 cm lang vonden ‘met op zijn kont een stekel´(zie foto).

Dit was de rups van één van onze grootste vlinders: de ligusterpijlstaart die een spanwijdte van 9-12 cm kan hebben. Deze rups had zich volgevreten aan zijn waardplant (zoals liguster en sering) en zocht naar een stukje zachte grond, om zich op een diepte tot 30 cm te verpoppen. Dit popstadium duurt tot mei of soms zelf nog een jaar langer. Op De Heimanshof heeft de rups zich in een bak onmiddellijk ingegraven.

Morgen gaan we kijken hoe de pop eruit ziet. De vlinders vliegen ’s nachts van half mei tot begin september in één generatie en kunnen soms overdag op verticale objecten worden aangetroffen.

Bijzonder: Zoals alle pijlstaartvlinders hebben zij een lange roltong en bezoeken vooral diepe bloemen (waar andere insecten niet bij kunnen), die ‘s nachts bloeien en geuren zoals kamperfoelie, teunisbloem, gele lis, rhododendronse en azalea’s.

Kenmerken van “pijlstaartbloemen” zijn behalve diepliggende nectar en nachtelijke bloei ook een lichte bloemkleur en een sterke geur. Nachtvlinders vinden hun nectarplanten via hun reukzin. Sterk geurende bloemen kunnen vlinders van grote afstand naar de bloem lokken en licht gekleurde bloemen zijn ‘s nachts bij het minste maanlicht nog duidelijk waar te nemen. Het bloembezoek vindt vooral in het eerste uur na zonsondergang plaats maar ook wel ‘s ochtends.

Waar: De ligusterpijlstaart komt voor in heel Europa en heeft een voorkeur voor graslanden, open bossen, tuinen en moerassen.